Köprübaşı Ev Mimarisi

İlçemiz Köprübaşı’nda geleneksel evlerimiz genellikle iki katlı yapılıdır. Eğimi çok olan yerlere yapıldığı için evlerin alt katların yarısı toprağa giydirilmiş şekildedir. Bir basamak gibi temele sahip evlerin ilk katları ahır olarak kullanılmaktadır. Alt katların dış duvarları yığma, büyük taşlarla yapılmıştır. Taşların üzerine asıl oturulan ev planı yapılır. Yaşanılan mekan olan kısımda genellikle 2 dış kapı, büyük bir hol (sokak), mutfak ve 3 oda yer alır. Önceleri Tuvaletler evlerin dışında bir yerde küçük kulübe şeklinde yapılıydı. Zamanla evlerin içine alınmıştır.

Evlerin ikinci katlarında aslında buna birinci kat da diyebiliriz. Çünkü diğer kat bodrum gibi de düşünülebilir. Bu katta iki dış kapı olduğunu söylemiştik. Memleketimiz insanı özgürlüğüne fazla düşkün olduğu için gerektiğinde bir kapıdan girip diğer kapıdan çıkmasını bilecek şekilde rahat tasarlamıştır mimarisini. Evin dış kapıları kalın tahtalardan birbirine kuşaklarla çivilenerek yapılmış şekildedir. Menteşeleri de kuşaklar kadar uzanan demirlerle yapılmıştır. Kiliti de büyük anahtarlı sanka adı verilen mekanizmalarla yapılmıştır. Bazen mandal ile bazen de kara burun ile kapı içeriden kilitlenir.

Dış duvarların yapısında asıl ağaç mimari kullanılmıştır. Ağaçların arasına dolgu malzemesi olarak beton, kerpiç şeklinde çamurlar da konur. Çapraz şekilde motifli ve güzel bir görünüm veren dış duvarlar hem sağlıklı hem de dayanıklıdır. Ev yapımında genellikle Kestane, Meşe, Gürgen kullanılır. Dış duvarların iç tarafında bu çapraz ızgaraların önüne ince tahtalar çakılmıştır. Bu tahtalar odayı tamamen ahşap şekilde yapar.

Odaların iç duvarları neredeyse hiç çivi kullanılmadan birbirine geçmeli şekilde ayarlanmış geniş tahtaların neredeyse sıfır hata ile yapılmış ustalıklarla eklenmiştir. Sıfır hata diyorum çünkü zamanın teknolojisi eski olmasına rağmen yapılan ustalık eli öpülesi türdendir.

İç odaların alt zemini kestane tahtaları ile yapılmıştır. Camları küçük ve bazıları yukarı açılmalı bazıları da yana açılmalı şekildedir. Pencerelerin dıştan tahta kapakları vardır. Bunlar eve ayrı bir görünüm kazandırır.

Evin çatı katına yani reniye ahşap bir merdivenle çıkılır. Çatıda kışlık çayırlar saklanır. Bazen odun da konur. Kiremitle örtülü çatının toprağa bakan kısmında iki veya bir tane baca bulunur.